Kolarska Majówka PTTK

12 maj 2007

MAŁUJOWICE

PSARY

RYCZYN

Rynek - punktualnie 9.00 - start.

Na niebieskim szlaku turystycznym.

Na polach między Skarbimierzem, Małujowicami i doliną Pępickiego Potoku rozegrała się 10 kwietnia 1741 r. pierwsza i największa bitwa I wojny śląskiej. Toczyła się między Austriakami dowodzonymi przez Wilhelma von Neipperg, a wojskami pruskimi Fryderyka II. Walczyły tu 33 szwadrony pruskiej kawalerii i około 16.000 piechoty, w sumie 22.000 żołnierzy pruskich oraz 86 szwadronów kawalerii i 11.800 piechoty austriackiej, w sumie 19.000 żołnierzy austriackich. Straty poniesione w bitwie, to 5750 zabitych i rannych po stronie Prus i 4540 zabitych i rannych po stronie Austrii. Batalia zdecydowała o losach wojny, zwycięstwo pruskie przesądziło o losach Śląska, który został oderwany od Austrii i przyłączony na 204 lata do Prus. Bitwa przeszła do historii pod nazwą bitwy pod Małujowicami (Mollwitz) i jej przebieg omawiają nawet podręczniki West Point. Zwycięstwo pruskiemu królowi Fryderykowi II na 200 lat przyniosło niebywałą sławę na Śląsku. Po licznych pomnikach wystawionych wielkiemu władcy Prus pozostało niewiele. Oto zapomniany cokół po pomniku, który stał przed brzeskim ratuszem do 1945 r. Nie pozostał ślad po pomniku uświetniającym bitwę, który stał obok małujowickiego kościoła.

Tu znajduje się gotycki kościół pierwotnie pw. Wszystkich Świętych, obecnie Jakuba Apostoła. Jest to najokazalszy kościół Ziemi Brzeskiej (poza Brzegiem). Wzmiankowany był w 1288 roku. Wysoka wieża z XVI w. jest zakończona specyficznym śląskim rozwiązaniem - wysoką iglicą i sterczynami w narożnikach. Wejście do kościoła zdobi bardzo ciekawy i wyjątkowy, rzeźbiony w piaskowcu gotycki portal z XV w. W tympanonie scena Koronacji Matki Boskiej. Polichromie "Wnętrze świątyni małujowickiej ma szczególną wartość dzięki bogactwom polichromii i wspaniałemu wystrojowi architektonicznemu. Wszystkie wewnętrzne ściany kościoła, czyli nawa, prezbiterium, tęcza opatrzone są malowidłami (podobnie jak w Strzelnikach). Zatynkowane w okresie reformacji zostały najwcześniej odkryte, bo już w 1865 r. W latach 1866-78 zostały zakonserwowane przez pruskich restauratorów w sposób z dzisiejszego punktu widzenia absolutnie niedopuszczalny. Polichromie gruntownie przemalowano i uzupełniono, co sprawia, że jeszcze dzisiaj wyglądają w większości znakomicie. Prawda jednak jest brutalna, gdyby nie owa fatalna metoda konserwacji, zespół malowideł byłby dzisiaj największą i najciekawszą galerią tego rodzaju w tej części Europy.

Wieś w powiecie oławskim, ale niespełna 10 km od Brzegu.
Za wsią dawny park leśny z licznymi jeziorkami, alejami dębowymi. Niegdyś za stawem "Fasanen-Teich" znajdowała się leśniczówka, do której prowadził most Jana. Obecnie park zdewastowany, wszelkie urządzenia wodne zniszczone, woda spuszczona, przypomina dziś dziki las.
W parku stoi granitowy krzyż pokutny wysokości 2,14 m, rozpiętości ramion 1,12 m, z wyrytym narzędziem zbrodni - sztyletem (a może to grot włóczni).

Ryczyn był grodem położonym niemal dokładnie w połowie drogi między Brzegiem i Oławą. Liczył 1000 mieszkańców - w tym czasie we Wrocławiu mieszkało 1200 osób. Pierwsza wzmianka o Ryczynie pojawiła się już w 1093 roku w bullach papieskich. Na długo przed powstaniem Brzegu był on kasztelanią jednym z najważniejszych ośrodków władzy na Śląsku. Budowa nowych miast Brzegu i Oławy i przesunięcie koryta Odry o blisko kilometr kończy w XIII wieku lata świetności ryczyńskiego grodu.
Obecnie niewiele możemy zobaczyć z lat świetności grodu. Pozostały tylko wały obronne tworzące pierścień o średnicy około 150 metrów. Nie na każdej mapie znajdziemy dziś miejsce gdzie znajdował się pradawny gród. Co roku jednak spotykają się tu turyści z Dolnego Śląska z Brzegu, Oławy, Jelcza i wielu innych miejscowości.

Miejsce prac archeologów - zdjęcie obok.

Rozpoznawanie części rowerowych.

Jazda żółwia (II miejsce Paweł Krzak)

Bieg terenowy (wygrała Agata Rudyk).

Jak co roku na koniec wręczano nagrody.