|
Kruszyna
Najważniejszym zabytkiem jest gotycki kościół M.B. Różańcowej, wzm. 1325, bud. 1 poł. XIII w., w XV w. przedłużony, wieża z ok. 1900 r. Fragment polichromii (fryz z napisem z XIV w.). Fragmenty ambony z XVII w. wkomponowane w prezbiterium. Mur kościelny z XV w. opodal wsi przebiega kanał Odry Kopanie-Brzeg.
Prędocin
Wioska położona na rozległej wyspie utworzonej przez przekopanie kanału przez zakole Odry. By dostać się do Prędocina trzeba przejechać przez ten stalowy, ale o drewnianej nawierzchni, most przerzucony nad kanałem w Kruszynie. Na kanale oddzielającym "wyspę" od lądu są jeszcze dwa mosty: pod Brzegiem i w Zwanowicach. Stał tu do lat 90. XX w. kościół pw. N.M.P. wzm. 1310, następny zbudowany w l. 1655-56 z muru pruskiego. Zaniedbany, pod koniec lat 80. XX w. popadł w ruinę a następnie został rozebrany i w jego miejscu wybudowano bezstylowy kościół z betonu komórkowego.
Zwanowice
Najwazniejszym zabytkiem jest kosciól z ok. 1400 r., wzm. w 1295r., gotycki z dobudowana w 1819r. klasycystyczna wieza. Na zewnetrznej scianie dwa renesansowe epitafia. Wokól kosciola piekny mur z kamieni polnych. Palac póznobarokowy, pietrowy z wysokim dachem mansardowym, pochodzi z konca XVIII w. Kilka lat temu przerwano remont kapitalny i tak stoi nieuzywany. Obok mocno juz zdegradowany zabytkowy park o pow. 1,94 ha. Zabudowania folwarczne z 1825 r. (spichlerz, obora, stodola) rozlozone wokól dziedzinca.
Obok wsi w l. 1845 - 1866 działała odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego "Leopold". Zamknięta z powodów ekonomicznych. Zasoby węgla na Ziemi Brzeskiej szacuje się na 3 miliony ton w okolicach Kruszyny i 19 milionów ton w okolicach Buszyc.
Kopanie
Wies nad Odra, jej rozlewiskami i kanalem Kopice-Kruszyna. Kopanie w XIX w. znane bylo z polozonych nad Odra fabryki i okazalego palacu klasycystycznego. Dzis zachowaly sie jedynie litografie przechowywane w Woj. Bibliotece Publicznej w Opolu. Wies lezy bezposrednio nad odrzanskim brzegiem, co jest dosc wyjatkowe, podobne polozenie posiada na tym terenie tylko Brzeg. We wschoniej czesci wsi koryto rzeki oddala sie troszke od skarpy i mozna tam zjechac na rozlegle tereny zalewowe, prawdziwy raj dla wedkarzy i bocianów. Tu przed II wojna znajdowala sie przeprawa przez Odre, dogodne polaczenie do Stobrawy. Miedzy Kopaniem a Zwanowicami, na niewielkim wzniesieniu w polu ruiny wiatraka typu holenderskiego. Dzialal jeszcze po w latach 50. XX w.
Różyna
Wieś róż. Najważniejszym zabytkiem jest barokowy kościół Św. Mikołaja, wzmiankowany w 1310 r., obecny zapewnie gotycki, przekształcony w 1712, odbudowany po pożarze w 1813, otoczony gotyckim murkiem.
Opisy wsi z Przewodnika po Ziemi Brzeskiej.
Zdjęcia Robert Okoniewski i Paweł Kulczycki
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
